Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru, Lloegr a'r Alban

Ydych chi wedi gweld hysbyseb, wedi derbyn e-bost neu wedi cael taflen neu gerdyn busnes yn honni eich bod yn gallu ennill arian o'ch cartref neu yn eich amser sbâr? Mae angen i chi sefydlu a yw hyn yn fenter fusnes ddilys neu, fel sy'n fwyaf tebygol, yn sgâm gweithio gartref. Mae'r sgamiau hyn yn dibynnu ar lawer o bobl yn anfon arian ar yr addewid o enillion uchel yn gyfnewid am hyn, ond mewn gwirionedd mae'n annhebygol y byddwch yn cael unrhyw daliad a gallwch gael eich recriwtio i fod yn rhan o dwyll sy'n gwerthu pyramid anghyfreithlon.

Gall y sgamiau hyn olygu cynnal arolygon ar-lein ffug neu gydosod cynnyrch gartref lle mae'n rhaid i chi brynu pecynnau drud fel man cychwyn yn aml. Pan fyddwch yn anfon eich cynnyrch gorffenedig yn ôl yn y pen draw byddant yn methu'r gwiriad ansawdd, waeth pa mor dda yr ydych wedi gwneud y gwaith.

Mae camau y gallwch eu cymryd i geisio sicrhau bod y cwmni yr ydych yn ymdrin ag ef yn ddilys.

Ym mhob achos, os yw'n ymddangos yn rhy dda i fod yn wir, mae'n debyg ei fod e. Mae'n bwysig cofio bod pob achos o sgamiau yn dwyll ac felly'n drosedd.

Hysbyseb sgam gweithio gartref nodweddiadol

Efallai eich bod wedi gweld y math hwn o hysbyseb o'r blaen; efallai yn adran swyddi'r papur newydd lleol, ar fyrddau gwybodaeth yn eich siop leol, daflen fach wedi'i dosbarthu i'ch cartref, wedi'i gosod ar ffenestr flaen eich car, drwy'r cyfryngau cymdeithasol, ar-lein, drwy e-bost neu neges destun.

Mewn cyfnod o galedi ariannol, mae pobl yn cael eu denu at hysbysebion o'r math hwn, sy'n addo ffordd hawdd o wneud llawer o arian o'r cartref. Efallai bod yr hysbysebion wedi'u geirio'n wahanol i'r enghraifft, ond y llinyn cyffredin yw eu bod yn addo enillion uchel am gymharol ychydig o waith, mae ffi cyn-cychwyn yn daladwy fel arfer ac mae manylion y gwaith gwirioneddol sydd i'w wneud yn amwys.

Arolygon ar-lein ffug

Mae yna safleoedd arolwg go iawn sy'n eich galluogi i gymryd rhan mewn arolygon ar-lein ar gyfer arian parod. Fodd bynnag, ceir sgamiau sy'n gysylltiedig ag arolygon ar-lein â thâl y dylech fod yn ymwybodol ohonynt. Mae twyllwyr a fydd yn honni y gallant werthu rhestri o gwmnïau arolwg ar-lein a fydd yn eich helpu i ennill miloedd o bunnoedd i weithio o gartref. Codir ffi arnoch i gael mynediad at restrau o gwmnïau pan fyddant mewn gwirionedd yn hawdd i'w chwilio ar-lein. Mae'r honiadau o enillion uchel yn gamarweiniol. Gwnewch yn siwr eich bod yn gwybod gyda phwy yr ydych yn delio ac ymchwilio i unrhyw fusnes yr ydych am weithio iddo.

Cynllun stwffio amlenni

Yn nodweddiadol, bydd manylion y cynllun yn cael eu hysbysebu gan ddefnyddio'r cyfryngau cymdeithasol neu hyd yn oed drwy ei wefan ei hun. Bydd yr hysbyseb yn rhoi digon o wybodaeth i chi i gofnodi eich diddordeb drwy roi amlygrwydd i'r posibilrwydd o enillion uchel am waith stwffio amlen gymharol hawdd.

Bydd yr hysbyseb yn eich annog i ffonio rhif cyswllt neu anfon e-bost a gall gwefan eich denu i gofrestru gyda chynllun. Mae geiriad rhai cynlluniau'n glyfar iawn; darllenwch ef yn ofalus a chwiliwch am bethau a all eich dal allan. Fel arfer, mae'r ddalfa hon yn golygu talu ffi. Chi sy'n talu'r ffi, dim ond i ganfod eich bod wedi prynu 'pecyn' bod gennych yr hawl i hyrwyddo ac ailwerthu i eraill. Dyna lle mae stwffio'r amlenni yn dod i mewn. Byddai eich incwm bondigrybwyll yn dod o bobl eraill sy'n prynu copi o'r pecyn gennych chi.

Mae rhai gweithredwyr cynllun mor hyderus yn eu gallu i ddal pobl allan eu bod yn cynnwys gwybodaeth gywir wedi'i chladdu o fewn eu telerau a'u hamodau ar yr hyn y mae'r cynllun yn ei olygu mewn gwirionedd.

Mae'r math hwn o gynllun amlen yn un o lawer. Mae cynlluniau eraill yn cynnwys:

• llenwi amlenni gyda 'chylchlythyrau' neu ddeunydd hysbysebu arall
• cynnig darparu rhestr o 'gyfleoedd gweithio gartref' i chi, sy'n troi allan i fod yn rhestr o gynlluniau stwffio amlen tebyg
• rydych yn talu am becyn cychwynnol ac mae unrhyw waith yr ydych yn ei wneud yn ymdrin ag amlenni yn cael ei ddychwelyd atoch yn barhaus fel nad yw o'r ansawdd gofynnol ac felly nid ydych yn cael eich talu

Cynlluniau cydosod cynhyrchion yn y cartref

Mae cynlluniau gweithio gartref eraill yn gofyn i chi brynu pecynnau ar gyfer cydosod cynnyrch gartref. Yna dychwelir y nwyddau a gynullir i'r trefnydd i'w talu. Gall y cynhyrchion gynnwys lamplenni ac addurniadau Nadolig.

Felly sut mae'r cynlluniau hyn yn gweithio? Byddwch yn ymateb i hysbysebion ac yn derbyn y wybodaeth gychwynnol. Mae'n bosibl y bydd gofyn i chi dalu ffi gofrestru ac fe fydd yn rhaid i chi hefyd brynu'r cynnyrch sydd heb eu cydosod ar ffurf kit.

Unwaith y daw'r pecyn i law, bydd disgwyl i chi gydosod y cynhyrchion a'u dychwelyd i'r trefnydd. Bydd y dogfennau'n nodi y telir ffi i chi ar gyfer pob cynnyrch sydd wedi'i gydosod yn gywir. Fodd bynnag, mae gan y trefnydd reolaeth lwyr ar p'un a yw'r cynnyrch yn pasio ei 'wiriad ansawdd'. Ni fydd eich cynhyrchion byth yn pasio rheoli ansawdd ac ni fyddwch byth yn cael eich talu. Mewn rhai amgylchiadau, gall y trefnydd ofyn i chi dalu mwy o arian i brynu mwy o becynnau, ond bydd y canlyniad yn aros yr un fath. Bydd gennych gynhyrchion di-fudd, drud yr ydych wedi talu amdanynt ac wedi treulio amser yn eu cydosod, sydd wedi'u gwrthod.

Rhestr wirio gweithio gartref

Nid sgamiau yw pob cyfle i weithio gartref. Gall yr awgrymiadau canlynol eich helpu i benderfynu a yw cyfle i weithio gartref yn ddilys ai peidio:

• arhoswch, meddylwich a byddwch yn amheugar
• byddwch yn ofalus os yw manylion y cynllun gweithio gartref yn amwys
• byddwch yn barod i ofyn llawer o gwestiynau manwl a darganfod cymaint am y swydd ag y gallwch
• byddwch yn amheus o hysbysebion sy'n honni i'ch wneud yn gyfoethog yn gyflym iawn neu'n addo enillion uchel ar gyfer yr hyn sy'n ymddangos yn waith sylfaenol iawn
• peidiwch â thalu arian ymlaen llaw i 'gofrestru', i brynu pecyn cychwyn neu i fynychu cwrs hyfforddi drud. Ni fydd cyflogwyr dilys sy'n cynnig cyflogaeth wirioneddol yn disgwyl i chi wneud taliad ymlaen llaw o'r math hwn
• bydd cyflogwyr dilys yn rhoi eu manylion cyswllt llawn i chi gan ganiatáu ichi ymchwilio i'r cwmni cyn ichi fynd yn eich blaen
• byddwch yn ymwybodol y gall twyllwyr ofyn i chi am eich manylion banc i sefydlu taliadau. Yna gallant ddefnyddio'r manylion hyn i gymryd arian o'ch cyfrif
• os yw'r hysbyseb a gawsoch yn debyg i'r hysbyseb nodweddiadol yn y canllaw hwn, dylech ei osgoi
• osgowch unrhyw gynllun lle mae'n rhaid i chi recriwtio eraill neu dalu ffi ymlaen llaw
• peidiwch â 'phrynu' cyswllt â cwsmeriaid. Gallech gael eich twyllo i gysylltu'n ddiarwybod â phobl eraill â chynigion ffug o waith
• dylech osgoi trefnwyr sy'n defnyddio rhifau symudol neu gyfeiriadau e-bost yn unig megis '@hotmail'. Gallai hyn fod yn arwydd nad ydynt yn fasnachwr ag enw da. Chwiliwch am linell dir y gellir ei holrhain a'i chwilio ar y rhyngrwyd
• byddech yn ymwybodol o hysbysebion 'pop-up' ar wefannau gweithio gartref amheus sy'n ymddangos i gynnig 'benthyciadau rhad' i'r rhai sydd 'rhwng swyddi'. Maent yn debygol o fod yn sgamiau
• os gofynnir i chi ddarparu manylion talu neu ariannol gan gyflogwr a hysbysebodd trwy safle swydd ar-lein, rhowch wybod i'r safle gwaith cyn gynted â phosibl
• byddwch yn ymwybodol o gynlluniau neu hysbysebion sy'n gofyn am ddefnyddio'ch cyfrif banc am unrhyw reswm. Gallai hyn olygu eich bod chi'n dod yn 'mul arian' a gallech chi fod yn torri'r gyfraith. Am fwy o wybodaeth gweler gwefan Action Fraud
• os ydych yn ystyried hunangyflogaeth fel gwerthwr uniongyrchol, gwerthu nwyddau drwy gatalog a adawyd yng nghartref defnyddiwr neu drwy arddangos cynnyrch yn y cartref, gwnewch yn siwr bod y cyflenwr yn aelod o'r Gymdeithas Gwerthu Uniongyrchol. Defnyddiwch y ffurflen gysylltu ar-lein neu e-bostiwch dsaoffice@dsa.org.uk
• mae angen i chi hefyd fod yn ymwybodol o 'Barthau Dim Galw Diwahoddiad' a sticeri 'peidiwch â galw'. I gael rhagor o wybodaeth am y rhain, cysylltwch â gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth

Ym mhob achos, os yw'n edrych neu swnio'n rhy dda i fod yn wir, mae'n debyg eu bod nhw.

Twyll yn y cartref: beth yw fy hawliau ac at bwy ddylwn i adrodd fy nghwyn?

Mae Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008 yn gwahardd arferion masnachol sy'n annheg i ddefnyddwyr. Os bydd masnachwr yn eich camarwain neu'n cymryd rhan mewn ymarfer masnachol ymosodol a'ch bod yn gwneud penderfyniad i brynu nwyddau, gwasanaethau neu gynnwys digidol na fyddech wedi'u gwneud fel arall, gallai'r masnachwr fod wedi torri'r rheoliadau. Os ydych wedi cael eich camarwain neu os yw'r masnachwr wedi ymddwyn yn ymosodol, dywedwch wrth y gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth am eich cwyn.

Mae Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008 hefyd yn cynnwys rhestr o arferion masnachu penodol sydd wedi'u gwahardd, ac un ohonynt yw gwerthu pyramid. Byddai cynllun gwerthu pyramid, sy'n dibynnu ar unigolion yn cael ffioedd o recriwtio unigolion eraill i'r cynllun yn hytrach na gwerthu nwyddau, gwasanaethau neu gynnwys digidol, yn torri'r rheoliadau. Os ydych yn dod ar draws cynllun o'r fath, dywedwch wrth y gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth.

Os ydych chi'n mynd i mewn i gontract oherwydd bod masnachwr wedi eich camarwain neu am fod y masnachwr wedi defnyddio arfer masnachol ymosodol, mae Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008 yn rhoi hawliau i chi wneud iawn: yr hawl i ddadflino'r contract, yr hawl i ddisgownt a'r hawl i iawndal. Gweler y canllaw 'Yn camarwain y rhai arferion ymosodol: hawliau iawndal' am fwy o wybodaeth.

Os ydych wedi dioddef twyll drwy gynllun gweithio gartref gallwch roi gwybod iddo am Action Fraud neu am gyngor ffoniwch y gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth.

Os byddwch yn gweld hysbysebion am gynlluniau gweithio gartref sy'n gamarweiniol yn eich barn chi, gallwch eu cyfeirio at yr Awdurdod Safonau Hysbysebu neu gallwch roi gwybod iddynt i'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth. Mae Cod y DU ar Hysbysebu Di-ddarlledu a Marchnata Uniongyrchol a Hyrwyddol (Cod PAC) yn nodi'r rheolau ar gyfer hysbysebion nad ydynt yn cael eu darlledu, cyfathrebiadau marchnata uniongyrchol a hyrwyddiadau gwerthu. Mae adran 20 o'r cod yn ymdrin â disgwyliadau'r Awdurdod Safonau Hysbysebu o gyflogaeth, cynlluniau gwaith cartref a chyfleoedd busnes.

Deddfwriaeth allweddol

Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008

Deddf Hawliau Defnyddwyr 2015

Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Medi 2021

Noder

Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.

Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.

© 2021 itsa Ltd.